Blet(-fausso-ambròsi)
Dysphania ambrosioides
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Noms en français : Chénopode fausse ambroisie, Thé du Mexique.
Descripcioun :Aquesto planto trachis dins li limas en ribo d'aigo, lis armas e escoumbre. Nous vèn dis Americo dóu miejour e dóu cèntre. Se recounèis à sa forto óudour e à si fueio dentado que serpentejon. Lis enflourejado soun en piramido e di proun ramificado.
Usanço :En Americo dóu miejour se n'en servon pèr tua li verme. Èi peréu antispasmoudico, estoumatico e carminativo. Li fueio podon servi dins lou manja coume sabourun.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80(120) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Juilet à óutobre
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino neoutroupicalo
Ref. sc. : Dysphania ambrosioides (L.) Mosyakin & Clemants, 2002
(= Chenopodium ambrosioides L., 1753 )
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )